شریعت ناب

???? نقش وراثت در شکل گیری صفات روحی و اخلاقی از منظر روایات

امیر المومنین علی علیه السلام در نامه 53 نهج البلاغه چنین می فرمایند:
«برای اداره کشور افرادی را برگزین که گوهر نیک دارند و از خاندانی پارسایند و از سابقه نیکو برخوردار. پس دلیران و رزم آوران و بخشندگان و جوانمردن را برگزین که اینان بزرگواری را در خود فراهم کرده اند و نیکویی ها را گرد آورده اند».

????????آیت الله سبحانی با اشاره به این فراز، چنین می گویند که امام علی علیه السلام به استاندار مصر چنین توصیه کرده اند که مبنای انتخاب برای فرمانداری، خانواده شریف، اصیل و پارسا می باشد.

بنا بر روایتی، محمد حنفیه در جنگ جمل علمدار لشکر بود، ولی گویا ترسیده بود و در حمله به سپاه جمل اندیشه می کرد و ترسناک بود. امام علی علیه السلام پیش او آمد و فرمود:
«این عرق از پدرت به نو نرسیده است». (وقعه الجمل)

????????"عرق” به معنی ریشه و اساس یک پدیده است و اساس آفرینش انسان «نطفه» ممی باشد.
معصومین علیهم السلام که حقایق را با نور وحی می دیدند، به این قانون عظیم خلقت (وراثت) توجه کامل داشتند. این در حالی است که پیامبر اکرم (ص) می فرمایند:
« برای نطفه های خود (همسر مناسب) انتخاب کنید که عرق پنهانی تاثیر دارد».

فرزندان در شکم مادر، خلاصه ای از مجموعه صفات ظاهری و معنوی پدر و مادر و اجداد و نیاکان دور دست خویش هستند و عوامل گوناگون وراثت و جهش ژنی می تواند تاثیرهای مفید یا مضری در آنان بگذارد. اگر همه عوامل خوب باشد، بچه در شکم مادر سعادتمند است و اگر همه یا بعضی از آنها بد باشد، بچه به همان نسبت در شکم مادر شقاوتمند است.
سعادت و شقاوت در رحم مادر سرنوشت قطعی نیست بلکه ملاک محو یا بقای آن صفات پسندیده یا نپسند، عوامل تربیتی و شرایط محیطی است.

آیت الله سبحانی با استناد بر روایت حضرت رسول(ص) که در بالا ذکر شد، بیان می دارد که جای هیچ گونه تردیدی در تاثیر خلق و خوی پدران و مادران در اخلاق و منش فرزندان از طریق وراثت نیست، ولی باید توجه داشت که این تاثیر در همه صفات به صورت صد در صد و به اصطلاح علت تامه نیست، بلکه تنها در حد مقتضی و علت ناقصه می باشد که با نوع تربیت در دوران رشد و تربیت فرزند قابل تغییر است.

کانال لحظه ای درنگ
@Daneshkhah